حــوزه انــرژي در يــك نقطــه ي گــذار قــرار دارد و بــا گســترهاي از چالش هــاي فزاينــده روبــه رو اســت. پیش بینــی ميشــود كــه تقاضــاي جهانــي انــرژي بيــن ســالهای 2015 تــا 2040 حــدود سی درصد ميــزان فعلــي رشــد كنــد. عوامــل اصلــي ايــن افزايــش تقاضــا عبارتنــد از:
- افزايش جمعيت جهان به 9 ميليارد تا سال2040
- رشد 150 درصدي اقتصاد جهان در همين دوره زماني
- روندهاي افزايشي شهرنشینی و جابجايي
بــه هميــن منظــور، بــا توجــه بــه اهميــت بخــش انــرژي خصوصــاً انرژي هـاي تجديـد ناپذيـر، از روشهـاي آينده نـگاري در ايـن بخش نيــز به طــور گســترده اســتفاده ميشــود. در ايــن ميــان نفــت از اهميـت بسـزايي برخـوردار اسـت. اكثـر محققـان بـر ايـن باورنـد كـه كميابـي نفـت در آينـده حتمـي و قریبالوقـوع اسـت و درنتیجه بحرانهايـي را در سـطح جهانـي شـاهد خواهيم بـود. از طرفي، برخي ديگـر از كارشناسـان اعتقـاد دارنـد كـه منابـع فراوانـي از نفـت در طبيعـت وجـود دارد كـه ثبـات را در بـازار انـرژي تضميـن خواهد کرد علاوه بـر موضـوع كميابـي نفـت در آينـده، مسـئله تغييـرات آب و هوايـي و ارتبـاط نزديـك آن بـا مصـرف انرژيهـاي فسـيلي ماننـد نفـت، گاز و زغال سـنگ مطـرح اسـت.
تاريـخ، فرهنـگ و سـنتها در ادراك مـا از نفـت و آينـده آن تأثیرگذارنـد. مثـلا ژاپنيهـا همـواره هنـگام روبـهرو شـدن بـا موانـع احتمالـي واردات نفـت نگران شـده و وقـوع هرگونـه تنـش در حـوزه عرضـه نفـت بـراي آنهـا اهميـت خاصــي دارد
نخستين گام از مطالعات آینده نــگاری در حوزه انرژي شناسايي روندهاي نوظهور در بـــازار جهانـــي انرژي است و درعین حـال يكي از الزامات اساسي تدوين برنامه هــای كلان و بلندمدت در اين حوزه به شمارميرود. ايــن روندهــا عبارتنــد از:
- روندهاي نوظهور بـازار انرژي جهان
- تغییر الگوی تقاضا
- تغییر گزینه های تأمین عرضه
- نوسانات قیمت و تأخیر در سرمایه گذاری
- بازیگران نوظهور، صف آرایی های جدید و قوانین نوین
- تغییرات آب و هوایی
شناسـایی دقیـق و تحلیـل اثـرات ایـن روندهـا بـر بـازار انرژی جهــان، یکــی از مهمتریــن الزامــات برنامه ریزیهــای هدفمنــد و آینده نگرانــه در صنعــت نفــت و گاز کشــور اســت؛ کــه بایــد همــواره مدنظــر کارشناســان، مدیــران و سیاســتگذاران قـرار گیـرد. ترسـیم آینـده مطلـوب صنعـت نفـت و گاز کشـور بــدون توجــه بــه روندهــای نوظهــور، آینده هــای محتمــل و اهــداف و اســتراتژیهای رقبــای بــازار جهانــی و منطقــه ای انــرژی ناممکــن اســت. به عبارت دیگــر، در عصــر حاضــر هرگونــه برنامه ریــزی بلندمــدت بــا رویکــرد درونگرایــی و انـکار نقـش سـایر بازیگـران، ناموفـق و محکـوم بـه شکسـت اســت و پیامدهــای منفــی قابل مالاحظــه ای را بــرای صنعــت نفــت و گاز و به تبــع آن توســعه اقتصــادی کشــور بــه دنبــال خواهــد داشــت..